Trong bối cảnh toàn cầu hóa và thương mại điện tử bùng nổ, logistics hàng không ngày càng đóng vai trò chiến lược trong chuỗi cung ứng quốc tế. Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu cao và vị trí địa lý thuận lợi, đang đứng trước cơ hội vươn lên thành trung tâm logistics hàng không của khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần phân tích rõ xu hướng toàn cầu, cơ hội và thách thức hiện hữu.
Xu hướng logistics hàng không toàn cầu
1. Tăng trưởng thương mại điện tử
-
- Theo IATA, thương mại điện tử chiếm hơn 20% tổng sản lượng hàng hóa hàng không toàn cầu.
- Các tuyến vận chuyển nhanh, chính xác và minh bạch trở thành ưu tiên hàng đầu của doanh nghiệp.
- Theo IATA, thương mại điện tử chiếm hơn 20% tổng sản lượng hàng hóa hàng không toàn cầu.
2. Logistics xanh và phát triển bền vững
-
- Các hãng hàng không và nhà ga áp dụng giải pháp giảm phát thải CO₂ thông qua máy bay tiết kiệm nhiên liệu, năng lượng tái tạo, thiết bị mặt đất chạy điện.
- Xu hướng này phù hợp với cam kết Net Zero 2050, trong đó Việt Nam là một trong những quốc gia ký kết.
- Các hãng hàng không và nhà ga áp dụng giải pháp giảm phát thải CO₂ thông qua máy bay tiết kiệm nhiên liệu, năng lượng tái tạo, thiết bị mặt đất chạy điện.
Xem thêm: Hạ tầng năng lượng tái tạo: Cơ hội hợp tác với FDI
3. Số hóa chuỗi logistics
-
- Ứng dụng IoT, AI, blockchain vào quản lý container, theo dõi nhiệt độ hàng hóa đặc thù (dược phẩm, thực phẩm).
- Dữ liệu thời gian thực giúp tối ưu hóa vận hành và giảm thiểu rủi ro.
- Ứng dụng IoT, AI, blockchain vào quản lý container, theo dõi nhiệt độ hàng hóa đặc thù (dược phẩm, thực phẩm).
4. Kết nối hạ tầng đa phương thức
-
- Sự tích hợp giữa đường hàng không, đường bộ, đường sắt và cảng biển là xu hướng tất yếu.
- Nhiều trung tâm logistics tại châu Âu, Mỹ đã triển khai mô hình “aerotropolis” – thành phố sân bay.
- Sự tích hợp giữa đường hàng không, đường bộ, đường sắt và cảng biển là xu hướng tất yếu.
Xem thêm: Tác động đường sắt đến logistics & vận tải hàng hóa
Cơ hội phát triển logistics hàng không tại Việt Nam
Vị trí chiến lược
-
- Việt Nam nằm ở trung tâm Đông Nam Á, gần các trung tâm sản xuất lớn như Trung Quốc, Thái Lan, Singapore.
- Các cảng hàng không lớn như Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Long Thành có khả năng trở thành trung tâm trung chuyển.
- Việt Nam nằm ở trung tâm Đông Nam Á, gần các trung tâm sản xuất lớn như Trung Quốc, Thái Lan, Singapore.
Nhu cầu xuất khẩu tăng mạnh
-
- Điện tử, dệt may, nông sản, thủy sản là các nhóm hàng có nhu cầu vận tải hàng không ngày càng lớn.
- Năm 2023, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt hơn 350 tỷ USD, trong đó logistics hàng không chiếm tỷ trọng đáng kể.
- Điện tử, dệt may, nông sản, thủy sản là các nhóm hàng có nhu cầu vận tải hàng không ngày càng lớn.
Chính sách hỗ trợ
-
- Chính phủ Việt Nam đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng hàng không, với dự án sân bay Long Thành và mở rộng các cảng hàng không địa phương.
- Các cơ chế PPP và FDI đang được khuyến khích để huy động vốn quốc tế.
- Chính phủ Việt Nam đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng hàng không, với dự án sân bay Long Thành và mở rộng các cảng hàng không địa phương.
Thách thức của logistics hàng không Việt Nam
-
- Hạ tầng hạn chế: Nhiều sân bay chưa có nhà ga hàng hóa chuyên biệt.
- Chi phí logistics cao: Chiếm 16–18% GDP, cao hơn mức trung bình toàn cầu (10–12%).
- Nhân lực thiếu kỹ năng: Quản lý logistics hàng không đòi hỏi kiến thức chuyên môn cao.
- Hạ tầng hạn chế: Nhiều sân bay chưa có nhà ga hàng hóa chuyên biệt.
Xem thêm: Kết nối metro – sân bay – đô thị tại Việt Nam
Vai trò của doanh nghiệp và A-Connection
-
- Doanh nghiệp logistics: Cần đầu tư vào công nghệ, kho lạnh, trung tâm phân phối.
- A-Connection: Với kinh nghiệm trong lĩnh vực hạ tầng, cơ điện (MEP) và PCCC, có thể tham gia:
- Thi công nhà ga hàng hóa, kho logistics đạt chuẩn quốc tế.
- Cung cấp giải pháp PCCC, cơ điện, IoT cho sân bay và trung tâm logistics.
- Hợp tác với các tập đoàn FDI để triển khai công nghệ vận hành tiên tiến.
- Thi công nhà ga hàng hóa, kho logistics đạt chuẩn quốc tế.
- Doanh nghiệp logistics: Cần đầu tư vào công nghệ, kho lạnh, trung tâm phân phối.
Logistics hàng không là động lực quan trọng để Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu. Việc đầu tư đồng bộ vào hạ tầng, ứng dụng công nghệ số, phát triển logistics xanh và thu hút FDI sẽ giúp Việt Nam trở thành trung tâm logistics hàng không của khu vực.