Khu công nghiệp sinh thái là gì? Việt Nam có các KCN sinh thái nào?

Việt Nam đang thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư FDI thông qua quy hoạch các Khu Công nghiệp theo hướng đồng bộ, hiện đại và thân thiện với môi trường. Trong bối cảnh này, mô hình Khu Công nghiệp sinh thái đã trở thành ưu tiên hàng đầu cho các nhà đầu tư FDI.

 

Điều này phản ánh cam kết của họ đối với phát triển bền vững, đồng thời tạo ra lợi ích kinh tế và đảm bảo trách nhiệm xã hội và cộng đồng. Tuy vậy, nhiều người mới tiếp cận đến khái niệm Khu Công nghiệp sinh thái, vậy nó là gì, có đặc điểm như thế nào? 

Khu công nghiệp sinh thái là gì

Khái niệm khu công nghiệp sinh thái là gì?

 

Khu công nghiệp sinh thái được định nghĩa theo khoản 5 của Điều 2 trong Nghị định 35/2022/NĐ-CP như một khu công nghiệp, trong đó, các doanh nghiệp tham gia hoạt động sản xuất với mục tiêu tăng cường sự sạch sẽ và hiệu quả trong việc sử dụng tài nguyên. Trong khu công nghiệp sinh thái, doanh nghiệp hợp tác và liên kết để thực hiện hoạt động cộng sinh công nghiệp, đồng thời đáp ứng các tiêu chí được quy định tại mục 2 của nghị định nêu trên.

 

 

Khu công nghiệp sinh thái là gì

Một góc của Khu Công nghiệp WHA trong KKT Đông Nam Nghệ An (Ảnh: Internet)

Các tiêu chí xác định là Khu Công nghiệp sinh thái

 

Theo Điều 37 của Nghị định 35/2022/NĐ-CP, có các tiêu chí quy định để xác định một khu công nghiệp sinh thái, nội dung cơ bản như sau:

Đối với Nhà Đầu tư thực hiện dự án:

- Tuân thủ các quy định của pháp luật về đầu tư, doanh nghiệp, xây dựng, đất đai, bảo vệ môi trường và pháp luật về lao động trong 3 năm trước khi đăng ký chứng nhận khu công nghiệp sinh thái.

- Bảo đảm cung cấp đầy đủ các dịch vụ cơ bản trong khu công nghiệp, bao gồm hạ tầng thiết yếu (điện, nước, thông tin, phòng cháy, chữa cháy, xử lý nước thải và các dịch vụ khác) và hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện cộng sinh công nghiệp.

- Thực hiện cơ chế giám sát đầu vào và đầu ra về nguyên liệu, vật liệu, nước, năng lượng, hóa chất, chất thải và phế liệu trong khu công nghiệp. Phải có báo cáo định kỳ hàng năm về sử dụng hiệu quả tài nguyên, sản xuất sạch hơn và giám sát phát thải, cùng với báo cáo về bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội gửi tới Ban quản lý khu công nghiệp và được công bố trên website của doanh nghiệp.

Đối với Các Doanh nghiệp trong Khu Công nghiệp:

- Tuân thủ quy định của pháp luật về đầu tư, doanh nghiệp, xây dựng, đất đai, bảo vệ môi trường và lao động trong 3 năm trước khi đăng ký chứng nhận khu công nghiệp sinh thái.

- Thực hiện ít nhất một cộng sinh công nghiệp và áp dụng hệ thống quản lý sản xuất và môi trường theo tiêu chuẩn ISO phù hợp.

- Tối thiểu 20% doanh nghiệp trong khu công nghiệp phải áp dụng các giải pháp sử dụng tài nguyên hiệu quả, sản xuất sạch hơn và giảm phát thải ra môi trường.

Đối với Khu Công nghiệp:

- Tổng diện tích đất cho cây xanh, giao thông, khu kỹ thuật và hạ tầng xã hội dùng chung phải đạt ít nhất 25% trong quy hoạch xây dựng khu công nghiệp theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

- Phải có giải pháp đảm bảo nhà ở, công trình dịch vụ, và tiện ích công cộng cho người lao động làm việc trong khu công nghiệp.

 

Khu công nghiệp sinh thái là gì

 

KCN  DEEP C Đình Vũ - là Khu Công nghiệp sinh thái đầu tiên tại Hải Phòng (Ảnh: Internet)

 

Một số Khu Công nghiệp sinh thái ở Việt Nam

 

Từ năm 2020 đến nay, quá trình chuyển đổi thành khu công nghiệp sinh thái tiếp tục mở rộng đối với nhiều khu công nghiệp uy tín như Đình Vũ (thành phố Hải Phòng), Amata (Đồng Nai) và Hiệp Phước (thành phố Hồ Chí Minh). Hiện tại, đã có tổng cộng 7 khu công nghiệp đang triển khai chuyển đổi sang mô hình khu công nghiệp sinh thái, với sự hỗ trợ đặc biệt từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Các hoạt động hỗ trợ chủ yếu tập trung vào các giải pháp kỹ thuật nhằm thúc đẩy doanh nghiệp và khu công nghiệp thực hiện hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn. Đồng thời, nhấn mạnh việc xây dựng các liên kết cộng sinh công nghiệp nhằm tối ưu hóa sự tương tác và hỗ trợ giữa các doanh nghiệp trong khu công nghiệp, đồng thời đảm bảo rằng quá trình chuyển đổi đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

 

Khu công nghiệp sinh thái là gì

 

KCN Nam Cầu Kiền Hải Phòng (Ảnh: Internet)

 

Hiện nay, quá trình chuyển đổi từ khu công nghiệp truyền thống sang mô hình khu công nghiệp sinh thái không chỉ giới hạn trong phạm vi hợp tác giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các nhà tài trợ quốc tế. Điều này đã lan rộng ra các khu công nghiệp khác, sử dụng nguồn vốn tự thực hiện từ khu vực tư nhân, như là khu công nghiệp Nam Cầu Kiền ở Hải Phòng, các khu công nghiệp thuộc Tập đoàn Becamex, hay các khu công nghiệp xanh và tiết kiệm năng lượng do Tập đoàn VSIP quản lý.

Đồng thời, nhiều địa phương cũng đã nhận thức mô hình khu công nghiệp sinh thái như là một xu hướng phát triển không thể phủ nhận cho các khu công nghiệp trong tương lai. Các địa phương này tích hợp phát triển các khu công nghiệp theo hướng bền vững vào chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của mình. Điều này thể hiện cam kết mạnh mẽ của họ trong việc phát triển kinh tế một cách cân bằng, đồng thời đảm bảo sự chú ý đến yếu tố môi trường và xã hội.